Վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանի լայն ժողովրդականությունը, չնայած պատերազմում կրած պարտությանը, մի քանի պատճառ ունի: Այս մասին NEWS.am-ի թղթակցի հետ զրույցում ասաց ԵԱՏՄ ինստիտուտի տնօրեն, քաղաքագետ Վլադիմիր Լեպեխինը: 

«Առաջին պատճառն այն է, որ այլընտրանք չկար, եւ դժվար թե առաջիկայում լինի: Որպես այդպիսին հանդես եկան Հայաստանի երկու նախկին նախագահները: Բայց եւ՛ մեկի, եւ՛ մյուսի թիկունքում բացասական վերաբերմունքի բավականին մեծ հետք կա հայ հասարակության մի մասի շրջանում: Նրանք նույնպես ունեն իրենց ամուր համախոհները, բայց քվեարկությունը ոչ միայն Փաշինյանի օգտին էր, այլ այն համեմատության մեջ, թե ում ընտրել՝ Քոչարյանին թե Փաշինյանին: Նախկին նախագահներն ունեն իրենց նեղ ընտրազանգվածը, բայց այն դեռ չի աճում: 

Երկրորդ պատճառն այն է, որ Հայաստանը, որտեղ գործում են շատ արեւմտամետ հասարակական կազմակերպություններ, կանգնել է սողացող եվրոպական ինտեգրման ճանապարհին: Ղարաբաղյան առաջին պատերազմից հետո անցած ժամանակահատվածում հայ հասարակությունը կտրուկ փոխվել է, եւ փոխվել է նաեւ ընտրողների կազմը: Եկել է մի նոր սերունդ, որն արդեն մտածում է բոլորովին այլ կատեգորիաների մեջ: Նրանցից շատերին ավելի շատ հետաքրքրում է նոր սմարթֆոնը կամ ճանապարհորդությունը դեպի Եվրոպա, քան պետության ու հայերի գաղափարները: Նրանց համար սրանք վերացական հասկացություններ են: Շատերն իրենց համարում են աշխարհի քաղաքացիներ, երազում են հեռանալ Հայաստանից եւ ավելի շատ կողմնորոշված են դեպի արտասահմանում գտնվող հայկական սփյուռքը: Ընտրողների նման փոփոխություն նկատվում է հետխորհրդային տարածքում ՝ Վրաստանում, Մոլդովայում, Ուկրաինայում, Բելառուսում»,- նշեց նա: 

Ըստ փորձագետի, Հայաստանում ընտրությունների արդյունքները, ընդհանուր առմամբ, սպասելի էին, բայց Փաշինյանի կուսակցության ստացած ձայների քանակն ավելին էր, քան ցույց էին տվել սոցիոլոգիական հարցումների տվյալները: 

«Համենայն դեպս, նման արդյունքը ամբողջովին անսպասելի չէր, քանի որ ընդհանուր գնահատականով մոտ 34%-ով պարզ էր, որ Փաշինյանը ավելի շատ ձայն կստանա: Այն փաստը, որ նա այդ ցուցանիշից շատ ավելին է հավաքել, պայմանավորված է հիմնականում ոլորտում վարչական ռեսուրսների օգտագործմամբ: Ռոբերտ Քոչարյանի եւ Սերժ Սարգսյանի դաշինքի արդյունքները («Պատիվ ունեմ» դաշինք, որի մեջ մտնում է նաեւ նրա ղեկավարած ՀՀԿ-ն - խմբ.) միանգամայն կանխատեսելի էին: Որոշ կասկածներ կային Սարգսյանի դաշինքի վերաբերյալ, թե արդյոք նա կկարողանա հաղթահարել արգելքը: Բայց պարզ էր, որ այլ ուժեր չեն մտնի խորհրդարան: Նույնիսկ եթե Փաշինյանի վարչական ազդեցությունը ամբողջությամբ հեռացնելու դեպքում, միեւնույն է, ըստ հարցումների, նա ուներ ամենամեծ ընտրական խումբը»,- հավելեց Լեպեխինը: 

Քաղաքագետն ընդգծեց, որ Հայաստանում ընտրությունների դրական արդյունքն այն է, որ ընտրարշավը բավականին հանգիստ անցավ: Բացի այդ, Քոչարյանի շուրջ ընդդիմության մեջ որոշակի համախմբում տեղի ունեցավ: Նույն գործընթացը տեղի էր ունեցել հունվարին մեկ այլ առաջնորդի շուրջ (Վազգեն Մանուկյան - խմբ.): 

«Բացասական արդյունքն այն էր, որ ընտրությունները բավական թափանցիկ եւ արդար չէին: Արդյունքում, չնայած այն բանին, որ ենթադրվում էր Փաշինյանի հաղթանակը, այնուամենայնիվ, նա շատ ձայներ ստացավ, եւ խորհրդարանում Փաշինյանի մենաշնորհային դիրքում են թաքնվածէ հնարավոր բացասական հետեւանքները: Սրանից խուսափելու համար նրան քաղաքականության փոփոխություն է անհրաժեշտ՝ հաշվի առնելով ընդդիմության պահանջները եւ աճող արտաքին սպառնալիքը: Եթե նման փոփոխություն լինի, արտաքին քաղաքական ուղու ճշգրտում կլինի, այդ ժամանակ հնարավոր կլինի ասել, որ ընտրությունները դրական ազդեցություն ունեցան: սակայն, նման փոփոխությունների առաջացման նախանշաններ չկան: Սա նշանակում է, որ խնդիրները կաճեն»,- եզրափակեց Լեպեխինը: 

Հայաստանի համար կարեւոր է մշակել հայկական պետականությունն ամրապնդելուն ուղղված ուղիներ, որոնք կարտահայտեն ոչ միայն, օրինակ, Երեւանի, այլ նաեւ Արցախի եւ ամբողջ հայության շահերը: Այդ համատեքստում կարեւոր է հաշվի առնել նաեւ արտաքին գործոնը: Այդ մասին ևս հայտարարել է ԵԱՏՄ ինստիտուտի տնօրեն, քաղաքագետ Վլադիմիր Լեպեխինը: 

Նրա խոսքով՝ 2020 թվականի աշնանը Արցախում պատերազմը հրահրվել է աշխարհաքաղաքական գործոններով, քանի որ Ադրբջանին աջակցում էր Թուրքիան եւ Մեծ Բրիտանիան (որն այսօր վարում է ԵՄ-ն քայքայելու քաղաքականություն): 

«Brexit-ից հետո Լոնդոնը շահագրգռված է, որ ստեղծի իր համար աշխարհում նոր ազդեցության ոլորտ, նախ, ԵՄ-ն քայքայելու հաշվին: Մեծ Բրիտանիան մեծացնում է իր ազդեցությունը հենց Փոքր Ասիայում Թուրքիայի հետ փոխազդեցության միջոցով՝ ամրապնդելով նաեւ Ուկրաինայի դիրքերը, շատ ակտիվորեն ներգրավվելով Հայաստանում եւ Վրաստանում: Երբեմն Հայաստանում որոշ արեւմտամետ քաղաքական գործիչներին մեղադրում են Թուրքիայի շահերն առաջ տանելու մեջ՝ չնայած իրականում դրանք կողմնորոշված են դեպի Բրիտանիան: Դեռեւս հայտնի չէ՝ ի՞նչ հետեւանքներ կունենա տարածաշրջանում Լոնդոնի ազդեցության ամրապնդումը: 

Այդ ազդեցությունն արհեստական է, դա այդ տարածաշրջանի համար չէ: Դեռեւս հայտնի չէ՝ ինչ ավարտ կունենա հասունացող եվրոպական ճգնաժամը: Այդ առումով ծագում են լուրջ տարաձայնություններ Բրիտանիայի եւ Գերմանիայի, Բրիտանիայի եւ Ֆրանսիայի (որտեղ հայկական սփյուռքն ուժեղ է) միջեւ: Այդ ամենը չի կարող չանդրադառնալ ոչ միայն Հայաստանում, այլ նաեւ ուրիշ երկրներում արեւմտամետ ուժերի վրա: Ուստի ես չեմ բացառում, որ Նիկոլ Փաշինյանի կողմնակիցներն ինչ-որ փուլում կբաժանվեն երկու ճյուղի. մեկն ավելի շատ կուղղվի դեպի ԵՄ-ն, մյուսը կբռնի Բրիտանիա-Թուրքիա ուղին»,-նշել է Լեպեխինը: 

Փորձագետի գնահատմամբ՝ Հայաստանին դեռեւս երկար ու դժվար տարիներ են սպասվում. ե՛ւ կայունության, ե՛ւ պետականությունն ամրապնդելու համար անհրաժեշտ է ամրապնդել հարաբերությունները Ռուսաստանի ու Իրանի հետ՝ չտրվելով տարբեր արեւմտյան նախագծերին: 

«Հայկական պետականության անկման սցենարը հավանական է: Եթե չլիներ Ռուսաստանի գործոնը, որը գոնե կկայունացներ իրավիճակը Հայաստան-Ադրբեջան սահմանին, ապա ես կարծում եմ, որ Հայաստանի կործանման գործընթացը կշարունակվեր շատ ավելի մեծ դինամիկայով: Պարտությունից հետո Հայաստանը հակազդելու համար ռեսուրսներ չունի: Ուստի եթե վերոնշյալ գործոնը չլիներ, ապա քաղաքական համակարգի խճճվածության եւ քաղաքական առաջնորդների ոչ միանշանակ մոտեցումների ուժով հայկական պետականության կործանման գործընթացը կընթանար շատ ավելի արագ: Սակայն դեռեւս ռուսական ներկայությունը կայունացնում է իրավիճակն ու զսպում Հայաստանում արեւմտամետ ուժերին լիարժեք ուղղել երկիրը, պայմանականորեն ասած, դեպի ՆԱՏՕ-ն»,-հավելել է նա: 

Քաղաքական գործիչը պարզաբանել է, որ հայկական պետականության ճգնաժամը երկարատեւ կլինի, եւ դեռեւս դրանից դուրս գալու տարբերակներ չկան: 

«Ամեն ինչ կախված է հայկական էլիտայի պայմանավորվածություններից, սակայն դա բավարար չէ, քանի որ ընտրությունները ցույց տվեցին, որ չնայած Փաշինյանը, Քոչարյանն ու Սարգսյանն ինչ-որ բանի մասին պայմանավորվել են՝ ժողովուրդն, այնուամենայնիվ, քվեարկել է իր սեփական տրամադրություններից ելնելով: Ուստի նրա հետ կարելի է աշխատել: Ազգի կոնսոլիդացիայի համար քիչ է իշխող կուսակցության կուրսի փոփոխությունը: Կարեւոր է, որ ընդդիմությունը գիտակցի իր թերություններն ու սկսի աշխատել բնակչության հետ, առաջարկել իրական ծրագրեր իրավիճակից դուրս գալու համար»,-եզրափակել է Լեպեխինը: