Լրտեսական ծրագիրը տուգանվել է 170 միլիոն դոլար
ԱՄՆ-ի դաշնային դատարանը Pegasus լրտեսական ծրագրի մշակող իսրայելական NSO Group ընկերությանը պարտավորեցրել է WhatsApp մեսենջերին և դրա մայր ընկերություն Meta-ին (ֆեյսբուք) վճարել գրեթե 170 միլիոն դոլար: Politico-ի տվյալներով՝ սա փոխհատուցում է այն փաստի համար, որ NSO Group-ի մշակումները օգտագործվել են WhatsApp-ի 1400 հաշիվ կոտրելու համար։
«WhatsApp-ի գործով այսօրվա դատավճիռը կարևոր քայլ է գաղտնիության և անվտանգության համար, քանի որ սա առաջին հաղթանակն է բոլորի անվտանգությանը և անձնական կյանքին սպառնացող անօրինական լրտեսական ծրագրի մշակման և օգտագործման դեմ», - ասվում է Meta կայքում տեղադրված հայտարարության մեջ։
1400 օգտատիրոջ հաշիվների կոտրումը, որոնցից շատերը զբաղվում էին մարդու իրավունքների պաշտպանությամբ, տեղի է ունեցել 2019 թվականին: Հաքերները օգտվել են WhatsApp տեսազանգի համակարգի խոցելիությունից: Երբ դա հայտնի դարձավ, մեսենջերի սեփականատեր ընկերությունը դիմեց դատարան: Apple-ը նաև դատական հայց է ներկայացրել NSO Group-ի դեմ՝ իր օգտատերերի դեմ լրտեսական ծրագիր օգտագործելու համար: Սակայն անցյալ տարի ընկերությունը հետ է վերցրել հայցը՝ որոշելով, որ դա կարող է բացահայտել Apple-ի օգտատերերի զգայուն տվյալները։
NSO Group-ը հայտարարել է, որ քննարկում է վերաքննիչ բողոք ներկայացնելու հարցը: «Մենք խորապես համոզված ենք, որ մեր տեխնոլոգիան կարևոր դեր է խաղում լուրջ հանցագործությունների կանխարգելման և ահաբեկչության դեմ պայքարի գործում, և որ այն պատասխանատու կերպով օգտագործվում է լիազորված պետական մարմինների կողմից», - ասել է իսրայելական ընկերության խոսնակը։
ԱՄՆ Առևտրի նախարարությունը 2021 թվականին պատժամիջոցներ է կիրառել NSO Group-ի նկատմամբ, քանի որ Pegasus-ը օգտագործվել է ամբողջ աշխարհում լրագրողներին, մարդու իրավունքների պաշտպաններին և այլախոհներին լրտեսելու համար։ Եվրախորհրդարանը ստեղծել է հանձնաժողով՝ ԵՄ երկրներում Pegasus-ի օգտագործումը հետաքննելու համար։ NSO Group-ը պնդում է, որ սարքավորումներ է վաճառում միայն պետական հաճախորդներին։ Pegasus-ը բազմիցս օգտագործվել է ԵՄ-ում բնակվող ռուս և բելառուս լրագրողների և ակտիվիստների հեռախոսները հարձակվելու համար։
