Նոր մանրամասներ՝ «էլիտար» զորամասից․ ՊԲ-ի՝ ծառայողական քննության արդյունքները
«Արցախի «էլիտար» զորամասը, բարձրաստիճան պաշտոնյաների որդիներն ու «ինքնասպանության» դեպքերը․ ուշագրավ մանրամասներ»։ Որոշ ժամանակ առաջ Auroranews-ը նման վերնագրով հետաքննություն էր կատարել, որում ներկայացվում էր, թե ինչ է կատարվում Արցախի զորամասերից մեկում։
Հոդվածի հրապարակումը մեծ աղմուկ բարձրացրեց հանրության և երկրի ղեկավարության շրջանում, դրան հաջորդեցին Զինված ուժերում բազմաթիվ բարձրաստիճան պաշտոնյաների պաշտոնազրկումները։
Tert.am-ին հայտնի է դարձել, որ Վահրամ Ավագյանի ու համածառայակիցների միջև վիճաբանություն է տեղի ունեցել ծխարանում, այնուհետև կրակադաշտ գնալու ճանապարհին, իսկ հրաձգարանում տեղի է ունեցել զինծառայողի մահվան դեպքը: Ըստ ծառայողական քննության ձեռք բերված տվյալների՝ դիտաշտարակի ուղղությամբ շարքային Վահրամ Ավագյանի արձակած կրակոցը, հավանաբար, ուղղված է եղել դիտաշտարակում գտնվող շարքային Խ. Գասպարյանի ուղղությամբ: Վերջինս մտերմիկ հարաբերությունների մեջ է գտնվել շարքային Դավիդ Առաքելի Մովսիսյանի հետ, ով գործով մեղադրյալ է, և հնարավոր է, որ խառնված լիներ ծխարանում տեղի ունեցած վիճաբանությանը:
Ըստ այդ արդյունքների՝ պնդում է արվում, որ դեպքը տեղի ունենալուն նպաստել է զորամասում և ստորաբաժանումում տիրող իրավիճակը, մասնավորապես` այն, որ զորամասի հրամանատար, գնդապետ Ն. Մխիթարյանը խորությամբ չի տիրապետել զորամասում տիրող բարոյահոգեբանական մթնոլորտին (պաշտոնը ստանձնել է 2019թ. օգոստոսին), հետևություններ չի կատարել մինչ այդ ԶՈՒ-ում տեղի ունեցած նմանատիպ դեպքերից, հետևողական աշխատանքներ չի տարել զորամասի հրամանատարի թիկունքի գծով տեղակալի կողմից մի քանի անգամ բարձրացված խնդրահարույց հարցերի ուղղությամբ՝ վերաբերող 2 ՌՀԴն-ում (ռեակտիվ հրետանային դիվիզիոն) տիրող իրավիճակին:
Հրամանատարի ԲՀԱ գծով տեղակալ, փոխգնդապետ Գ. Արզանգուլյանը չի կատարել իր պարտականությունները, անհասկանալի պատճառներով խորամուխ չի եղել ՌՀԴն-ում տիրող իրավիճակին, խնդրահարույց հարցերի լուծման ուղղությամբ գրեթե աշխատանքներ չի իրականացրել կամ կատարել է անարդյունավետ: ՌՀԴն-ում տիրող բարքերին և ոչ կանոնադրային հարաբերություններին վերաբերվել է մակերեսորեն, չնայած, որ անցյալ տարի այդ ստորաբաժանումում է գրանցվել սպայի ինքնասպանությունը, սպայի կողմից անհնազանդության փորձը, իսկ ծառայողական քննության արդյունքներով պարզ է դարձել, որ անտարբերություն է դրսևորել նաև ստորաբաժանումում արտոնյալ կարգավիճակով գտնվող զինվորների հանդեպ:
Անձնակազմը մատնված է եղել ինքնահոսի, ստորաբաժանումում տիրել են միջանձնային ոչ կանոնադրային փոխհարաբերություններ, առկա են եղել արտոնյալ կարգավիճակով զինծառայողներ: Համատարած տիրել է անտարբերություն, աչք է փակվել տիրող անառողջ մթնոլորտի վրա, չեն կատարվել վերադաս հրամանատարության հրամանների պահանջները:
Պաշտոնատար անձանց գործողություններում մեղմացնող հանգամանք է դիտարկվել դիվիզիոնի հրամանատարի ԲՀԱԳ տեղակալի նորանշանակ լինելը՝ հունվարի 24-ին, մյուս պաշտոնատար անձանց վերաբերյալ մեղմացնող հանգամանքներ չկան, սակայն առկա են ծանրացնող հանգամանքներ` զորամասի հրամանատարի տեղակալ-շտաբի պետի, զորամասի հրամանատարի ԲՀԱ գծով տեղակալի, 2-րդ ՌՀԴն հրամանատարի և ՌՀԴն հրամանատարի տեղակալ-շտաբի պետի գործողություններում, մասնավորապես` զինված ուժերում և Պաշտպանության բանակում տեղի ունեցած նմանատիպ դեպքերից ճիշտ հետևություններ չկատարելու, պաշտպանության նախարարի, ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ պետի, Պաշտպանության բանակի հրամանատարի հրամանների ոչ պատշաճ կատարելու ուղղությամբ:
Ծառայողական քննությամբ պարզվել է հետևյալը. դեպքը տեղի է ունեցել անձնակազմի շրջանում տիրող ոչ կանոնադրային փոխհարաբերությունների, զորամասի և ստորաբաժանման հրամանատարական կազմի կողմից իրենց պարտականությունների ոչ պատշաճ կատարման, նմանատիպ դեպքերից հետևություններ չկատարելու պատճառներով: Շարքային Վ. Ավագյանը փորձել է վրեժ լուծել իր անձը վիրավորած համածառայակիցներից, մինչև նրանց հրաձգության վայրից զորամաս վերադառնալը, որտեղ, ըստ նախնական և դեռևս մինչև վերջ չպարզված տվյալների, իբր պետք է շարունակվեր առավոտյան ծխարանում տեղի ունեցած միջադեպի պարզաբանումը:
Հավանաբար, շարքային Վ. Ավագյանն անվճռականությունից կամ այլ` ծառայողական քննությամբ չպարզված հանգամանքներից ելնելով մինչև վերջ չի հասցրել իր մտադրությունը, հնարավոր է իր կողմից կատարած արարքը՝ անկանոն կրակոցներ արձակելը, համարել է անելանելի իրավիճակ և դիմել ինքնասպանության: Ելնելով վերոգրյալից` հետագայում նմանատիպ դեպքերը բացառելու նպատակով ՊԲ արդեն նախկին հրամանատարը կարգադրել է.
Ենթարկել կարգապահական տույժերի`
1. Հայտարարել «խիստ նկատողություն». ՊԲ N զորամասի հրամանատարի տեղակալ, փոխգնդապետ Արարատ Խաչատրյանին
2. Ռեակտիվ հրետանային դիվիզիոնի շտաբի պետ-հրամանատարի տեղակալ, մայոր Գևորգ Գևորգյանին
3. Զորամասի 2-րդ ԲՄ-21-ի ռեակտիվ հրետանային դիվիզիոնի 2-րդ մարտկոցի հրամանատարի ՊԺԿ, ավագ լեյտենանտ Սամվել Փարամազյանին
4. Զորամասի 2-րդ ԲՄ-21-ի ռեակտիվ հրետանային դիվիզիոնի 2-րդ ԲՄ-21-ի ռեակտիվ հրետանային մարտկոցի ԲՄ-21-ի ռեակտիվ հրետանային դասակի հրամանատար-մարտկոցի ավագ սպա, լեյտենանտ Վահագն Վարդանյանին
Հայտարարել «Նախազգուշացում` պաշտոնին ոչ լրիվ համապատասխանության մասին»՝
1. Զորամասի հրամանատար, գնդապետ Նիկոլայ Բորիսի Մխիթարյանին`
2. Զորամասի շտաբի պետ-հրամանատարի տեղակալ, փոխգնդապետ Էրիկ Գավրուշի Իսրայելյանին
3. Զորամասի հրամանատարի բարոյահոգեբանական ապահովման գծով տեղակալ, փոխգնդապետ Գագիկ Արզանգուլյանին
4. Զորամասի 2-րդ ԲՄ-21-ի ռեակտիվ հրետանային դիվիզիոնի հրամանատար, փոխգնդապետ Բորիս Բաբայանին
5. Հաշվի առնելով, որ 2-րդ ԲՄ-21-ի ռեակտիվ հրետանային դիվիզիոնի հրամանատարի տեղակալ-շտաբի պետ,մայոր Գևորգ Գևորգյանն ունի գործող կարգապահական տույժ` «Նախազգուշացում պաշտոնին ոչ լրիվ համապատասխանության մասին» (տրված ՊԲ N զորամասի հրամանատարի 18.01.2020թ. № 58 հրամանով), ուստի նրա նկատմամբ ենթակա է կիրառման ՀՀ ԶՈՒ կարգապահական կանոնագրքի 28-րդ հոդվածի 6-րդ մասի պահանջը, այն է` նշված կարգապահական տույժը կրելու ընթացքում նոր կարգապահական խախտում թույլ տալու համար կարգապահական տույժի ենթարկված զինծառայողն իրավասու հրամանատարի (պետի) հրամանով ազատվում է զբաղեցրած պաշտոնից և կարող է նշանակվել ցածր պաշտոնի կամ համապատասխան թափուր պաշտոն չլինելու դեպքում օրենքով սահմանված կարգով արձակվել զինվորական ծառայությունից:
6. ՊԲ 39138 զորամասի 2-րդ ԲՄ-21-ի ռեակտիվ հրետանային դիվիզիոնի հրամանատարի բարոյահոգեբանական ապահովման գծով տեղակալ, մայոր Խաչիկ Արարատի Աղաբեկյանին կարգապահական տույժի չենթարկել՝ հաշվի առնելով, որ նոր է նշանակվել տվյալ պաշտոնին:
Կրտսեր սերժանտ Ս. Ավետիսյանին մեղադրանք է առաջադրվել` ՀՀ քրեական օրենսգրքի 359-րդ հոդվածի 3-րդ մասով, և նրա նկատմամբ որպես խափանման միջոց է կիրառվել հրամանատարության հսկողությանը հանձնելը:
Հիշեցնենք նաև, որ փետրվարի 2-ին Վահրամ Ավագյանի հարազատները զինծառայողի դին վերցրել և գալիս էին Կառավարության մոտ, նրանք պնդում էին, որ իրենց որդին ինքնասպան չի եղել։