Հայաստանից Թուրքիա արտահանման աննախադեպ աճ կա. FIP
Տնտեսագետ Աղասի Թավադյանը 1in.am-ի հետ զրույցում հայտարարել է, թե վերջին երեք ամիսներին Թուրքիա արտահանման զգալի աճ է գրանցվել, մինչդեռ նախկինում ոչինչ չէր արտահանվում։
«Հետաքրքիր է նաև Թուրքիայից ապրանքների ներմուծման վիճակագրությունը։ Վերջին երկու տարիներին Թուրքիայից ապրանքների ներմուծումը բավականին կրճատվել է (մոտ 40 տոկոս վերջին երկու տարվա մեջ), սակայն հետաքրքիր է այն, որ վերջին երկու ամիսներին մենք ունենք Թուրքիա արտահանման զգալի աճ (20 մլն դոլարից ավել), մինչդեռ նախկինում Թուրքիա ոչինչ չէինք արտահանում»,- ասել է տնտեսագետը։
«Փաստերի ստուգման հարթակը» փորձեց պարզել, թե ինչքան է կազմել Թուրքիայի հետ առևտրաշրջանառությունը, իրո՞ք դեպի Թուրքիա արտահանման աճ է գրանցվել է, և եթե այո, ապա ո՞ր ապրանքատեսակների հաշվին։
Հիշեցնենք, որ Հայաստանի և Թուրքիայի միջև ցամաքային սահմանը փակ է 1993 թվականից ի վեր: Երկու երկրների միջև դիվանագիտական հարաբերություններ չկան։
Պնդումը, թե վերջին երկու տարիներին Թուրքիայից ապրանքների ներմուծումը զգալիորեն կրճատվել է, ճիշտ է: Այդուհանդերձ, հատկանշական է, որ 44-օրյա պատերազմի ժամանակ՝ 2020 թ.-ի դեկտեմբերի 31-ից, գործադիրի որոշմամբ, արգելվեց թուրքական ծագմամբ ապրանքների ներմուծումը՝ հաշվի առնելով պատերազմի ընթացքում Անկարայի անթաքույց աջակցությունը Բաքվին։ 2021-ի դեկտեմբերից կառավարությունը վերացրեց թուրքական ծագման ապրանքների ներկրման արգելքը։
Ըստ Հայաստանի վիճակագրական կոմիտեի տվյալների՝ եթե 2018-ին Թուրքիայից ներկրվել է մոտ $162 մլն ապրանք, ապա 2019-ին այդ թիվը կազմել է $150 մլն։ 2020-ից թուրքական ապրանքների ներկրումը կտրուկ կրճատվել է՝ դառնալով $99 մլն, 2021-ին՝ արդեն $33 մլն։
2022 թվականի առաջին կիսամյակին արդեն Թուրքիայից ապրանքների ներմուծումը աճ է արձանագրել, սակայն ոչ նախկին տեմպերով․ 6 ամսում շուրջ $34 մլն-ի ապրանք է ներմուծվել։
Այս տարվա առաջին կիսամյակում կտրուկ աճել են Հայաստանից Թուրքիա ապրանքների արտահանման ծավալները։ Ըստ ԱՎԿ-ի՝ 2022-ի առաջին վեց ամիսներին Հայաստանից միայն 20․5 մլն դոլարի ապրանք է արտահանվել Թուրքիա, ինչն աննախադեպ է։ 2021-ին արտահանվել էր ընդամենը $443 հազարի ապրանք:
Ըստ ՀՀ մաքսային ծառայության տվյալների՝ Հայաստանից 2022 թ․-ի առաջին կիսամյակում Թուրքիա է արտահանվել 353․1 կգ անմշակ ոսկի կամ ոսկու փոշի, ընդհանուր 20 մլն 167 հազար ԱՄՆ դոլար արժողությամբ։ Մինչ այդ Թուրքիա ոսկի չի արտահանվել, և հենց ոսկու շնորհիվ էլ արձանագրվել է արտահանման նման աճը։ Բացի այդ, Թուրքիա է արտահանվել $115,400-ի խոշոր եղջերավոր անասունի կաշի և այլ ապրանքներ, որոնց կշիռը Թուրքիա արտահանվող ապրանքների մեջ չնչին է:
2022 թ.-ի առաջին կիսամյակում անմշակ ոսկի արտահանվել է 3 երկիր՝ Միացյալ Արաբական Էմիրություններ, Հնդկաստան և Թուրքիա։
Նշենք, որ 2017 թվականից հայկական ոսկու ամենախոշոր գնորդը Շվեյցարիան էր, մինչ այդ՝ Կանադան, 2020 թվականից արտահանման նոր խոշոր ուղղություններ էին հայտնվել՝ Հնդկաստանը և ԱՄԷ-ն: 2022-ից ոչ Շվեյցարիա և ոչ էլ Կանադա ոսկի չի արտահանվել, փոխարենը նոր շուկա է բացվել դեպի Թուրքիա։
Մանրամասները՝ սկզբնաղբյուր կայքում
