Երբ և ինչպես են ընտրելու Հռոմի Պապին. մանրամասներ

Հռոմի պապի ընտրության համար Կոնկլավը կգումարվի մայիսի 7-ին: Այս որոշումը կարդինալները ընդունել են այսօր: BBC-ն ներկայացրել է Հռոմի պապի ընտրության գործընթացի մանրամասները:


Նշված է, որ Հռոմի պապին ընտրելու իրավունք ունեն 135 կարդինալներ, որոնք չեն անցել 80 տարեկանը: Կարդինալները ներկայացնում են աշխարհի տարբեր մասերը՝ հետևյալ համամասնությամբ՝ Եվրոպա՝ 53 կարդինալ, Ասիա՝ 23, Լատինական Ամերիկա՝ 21, Աֆրիկա՝ 18, Հյուսիսային Ամերիկա՝ 16, Օվկիանիա՝ 4:


Ֆրանցիսկոս Պապի հուղարկավորությունից հետո Կարդինալների քոլեջի դեկանը՝ կարդինալ Ջովանի Բատիստա Ռեն, ունի 15-20 օր ժամանակ՝ կարդինալներին Հռոմում հավաքելու համար:


Կոնկլավի ընթացքում կարդինալները բնակվում են Սուրբ Մարթայի տանը՝ հինգհարկանի հյուրանոցում, որն ունի 106 սյուիտ, 22 մեկտեղանոց սենյակ և պետական բնակարաններ: Ամեն օր կոնկլավի մասնակից կարդինալները Via delle Fondamenta փողոցով տեղափոխվում են Սուրբ Մարթայի տնից Սիքստինյան կապելլա: Կոնկլավի ընթացքում նրանց խստիվ արգելվում է ցանկացած շփում արտաքին աշխարհի հետ: Նրանք կտրվում են արտաքին աշխարհից մինչև նոր պապի ընտրությունը:


Հավատացյալները հավաքվում են Սուրբ Պետրոսի տաճարի հրապարակում՝ սպասելով այն պահին, երբ Սիքստինյան կապելլայի ծխնելույզից ծուխ կբարձրանա:


Կոնկլավի առաջին օրը անցկացվում է մեկ քվեարկություն, իսկ հաջորդ օրերին՝ օրական մինչև չորս փուլ: Նոր պապ ընտրվում է միայն այն դեպքում, երբ նա ստանում է ընտրող կարդինալների առնվազն երկու երրորդի աջակցությունը: Այս մեծամասնության հասնելը կարող է ժամանակ պահանջել:


Յուրաքանչյուր կարդինալ գրում է իր ընտրությունը պարզ քվեաթղթի վրա, որի վրա լատիներեն գրված է՝ «Ես ընտրում եմ գերագույն պոնտիֆիկոս...» և նշում է թեկնածուի անունը: Կարդինալները քվեարկում են ըստ տարիքային կարգի՝ հերթով, և քվեաթղթերը գցում են արծաթյա ու ոսկեզօծ գավաթի մեջ:


Այնուհետև կամերլենգոյի երեք օգնականները՝ հաշվիչները, հաշվում են ձայները և բարձրաձայն հայտարարում արդյունքները: Քվեաթղթերը կապվում են միասին և այրվում:


Արտաքին աշխարհը հետևում է ծխնելույզից երևացող ծխի գույնին: Սև ծուխը նշանակում է, որ համաձայնություն չի ձեռք բերվել, և կանցկացվի նոր քվեարկություն, իսկ սպիտակ ծուխը հայտնում է, որ նոր պապն ընտրվել է:


Եթե երրորդ օրը համաձայնություն չլինի, կարդինալները կարող են մեկօրյա դադար հայտարարել՝ աղոթքի և խորհրդակցությունների համար: Հետագայում դադարներ թույլատրվում են յուրաքանչյուր յոթ քվեարկությունից հետո: Եթե 33 քվեարկությունից հետո էլ որոշում չկայացվի, կարդինալները կարող են պարզեցնել գործընթացը՝ թողնելով միայն երկու թեկնածու, որոնք ստացել են ամենաշատ ձայները:


Կոնկլավները հաճախ տևում են մի քանի օր: Պատմության մեջ ամենաերկար կոնկլավը, որը սկսվել է 1268 թվականին, տևել է երկու տարի և ինը ամիս: Այդ ժամանակից ի վեր կանոնները բազմիցս փոփոխվել են՝ գործընթացն արագացնելու համար: 20-րդ դարից սկսած կոնկլավների միջին տևողությունը երեք օր է, ընդ որում՝ 1922 թվականի ամենաերկար կոնկլավը տևել է ընդամենը հինգ օր: Ֆրանցիսկոս Պապը և նրա նախորդը՝ Բենեդիկտոս XVI-ը, ընտրվել են երկու օրվա ընթացքում:


Կոնկլավի ընթացքում Սիքստինյան կապելլայի հետնամասում տեղադրվում է երկու վառարան: Աջ վառարանում այրվում են քվեաթղթերը, իսկ ձախում՝ գունավոր ծուխ ստեղծող նյութերը, որոնք հայտնում են քվեարկության արդյունքը:


Սև ծուխը, որն արտահայտում է անհամաձայնություն, ստացվում է կալիումի պերքլորատի, անտրացենի և ծծմբի խառնուրդից:


Սպիտակ ծուխը, որը հայտնում է հաջող ընտրության մասին, առաջանում է կալիումի քլորատի, լակտոզայի և փշատերև խեժի խառնուրդից:


Ծուխը երևում է Սուրբ Պետրոսի հրապարակում տեղադրված ծխնելույզից: Սպիտակ ծխի հայտնվելուն զուգահեռ հնչում են զանգեր՝ շփոթությունից խուսափելու համար:


Յուրաքանչյուր նոր պապ պաշտոնապես ընդունում է իր ծառայությունը Կարդինալների քոլեջի առջև և հայտարարում, թե որ անունն է ընտրել իր պոնտիֆիկատի համար: Ֆրանցիսկոս Պապը (նախկինում՝ Խորխե Մարիո Բերգոլիո) ընտրությունից հետո հայտարարեց, որ ընտրել է «Ֆրանցիսկոս» անունը՝ ի պատիվ Ասսիզի Սուրբ Ֆրանցիսկոսի, ներշնչված իր մտերիմ ընկեր, բրազիլացի կարդինալ Կլաուդիո Հումմեսի խորհրդով:


Պապության առաջին 500 տարիներին պոնտիֆիկոսները կրում էին իրենց մկրտության անունները: Հետագայում սովորույթը փոխվեց, և անունները դարձան խորհրդանշական՝ կա՛մ երկար անունները կրճատելու, կա՛մ նախորդ պապերի հետ հոգևոր կապ արտահայտելու համար: Պատմության մեջ ամենատարածված անունը Հովհաննեսն է, որին հաջորդում են Գրիգոր, Բենեդիկտոս և Կլեմենտ անունները:


Արարողության ավարտին նոր պոնտիֆիկոսը դուրս է գալիս Սուրբ Պետրոսի տաճարի պատշգամբ և դիմում հավատացյալներին՝ հայտարարելով.


«Annuntio vobis gaudium magnum... habemus papam!»՝ «Ես Ձեզ ավետում եմ մեծ ուրախություն... մենք ունենք պապ»: